Melatonina, powszechnie znana jako hormon regulujący cykl snu i czuwania, odgrywa także istotną rolę w różnych procesach biologicznych, w tym w zdrowiu skóry i włosów. Badania wykazały, że melatonina ma wpływ na mieszki włosowe, co może prowadzić do stymulacji wzrostu włosów oraz poprawy ich struktury. W niniejszym artykule omówimy mechanizmy działania melatoniny na mieszki włosowe, wyniki badań klinicznych oraz potencjalne zastosowania terapeutyczne.
Mechanizmy działania melatoniny na mieszki włosowe
Podobnie jak w skórze, w mieszkach włosowych wykazano obecność receptorów syntezy melatoniny oraz ekspresję receptorów melatoniny (MT1 i MT2). Melatonina wpływa na cykl wzrostu włosa, szczególnie na fazę anagenu, czyli fazę aktywnego wzrostu włosa. Badania in vitro przeprowadzone na mieszkach włosowych w fazie anagenu wykazały, że aplikacja melatoniny znacznie zwiększyła tempo wzrostu mieszków włosowych w porównaniu do placebo.
Co mówią wyniki badań?
Badania przedkliniczne dotyczące stymulacji wzrostu włosów melatoniną zostały poparte wynikami podwójnie ślepego badania. W jednym z takich badań, miejscowe leczenie 0,1% roztworem alkoholowym melatoniny u kobiet cierpiących na łysienie androgenowe (AGA) oraz łysienie plackowate wykazało znaczny wzrost liczby włosów anagenowych w okolicy potylicznej oraz czołowej po sześciu miesiącach stosowania, w porównaniu z placebo.
Na podstawie pozytywnych efektów działania melatoniny na porost włosów, szwajcarska firma ASATONA AG opracowała preparat do stosowania miejscowego na skórę głowy, zawierający melatoninę w stężeniu 0,0033%. Produkt ten został zaprojektowany w celu spowolnienia procesu starzenia się włosa oraz jako leczenie uzupełniające dla pacjentów z AGA. Preparat aplikowano codziennie wieczorem na skórę głowy.
W ciągu trzech lat szwajcarska firma przeprowadziła pięć paneli badawczych. Wyniki analiz, oparte na próbkach krwi, wykazały, że wielokrotne stosowanie preparatu z dodatkiem melatoniny nie miało negatywnego wpływu na fizjologiczne wydzielanie endogennej melatoniny, w porównaniu z roztworem placebo, co potwierdziło bezpieczeństwo jego długotrwałego stosowania.
Ocena skuteczności preparatu z melatoniną
W celu obiektywnej oceny terapeutycznych zalet preparatu z melatoniną przeprowadzono badanie metodą TrichoScan. Metoda ta pozwala na określenie liczby włosów na centymetr kwadratowy, ich gęstości, średnicy oraz stosunku liczby włosów w fazie anagenu i telogenu. Wyniki badania wykazały wzrost liczby włosów u 54,8% uczestników po sześciu miesiącach oraz większą gęstość włosów (liczbę włosów/cm²) u 58,1% uczestników po tym samym czasie. Zanotowano również wzrost liczby włosów o 29,2% po trzech miesiącach oraz o 42,7% po sześciu miesiącach. W przypadku gęstości włosów, wzrost wynosił 29,1% po trzech miesiącach oraz 40,9% po sześciu miesiącach.
Skuteczność kosmetyku z melatoniną była również oceniana w czterech salonach fryzjerskich w otwartym badaniu obserwacyjnym, które objęło 40 mężczyzn i 20 kobiet (średnia wieku 41 lat) z wczesnym stadium łysienia oraz przerzedzeniem i ścienieniem włosów. Preparat z melatoniną stosowano każdego wieczoru przez 90 dni. Ocena stanu włosów w 4-punktowej skali wykazała poprawę struktury włosów, a styliści zauważyli zmniejszenie wypadania włosów.
Dalsze badania kliniczne
Aby potwierdzić wyniki wcześniejszych badań, przeprowadzono duże, otwarte, wieloośrodkowe badanie, które obejmowało 901 mężczyzn (47,6%) w stadium I lub II AGA (skala Hamiltona) oraz 990 kobiet (52,4%) w etapie I lub II AGA (skala Ludwiga). Badanie przeprowadzono w 200 ośrodkach dermatologicznych i trwało 90 dni. Odpowiedź kliniczna potwierdziła skuteczność zastosowanej terapii, w tym zmniejszenie utraty włosów oraz redukcję przetłuszczania się skóry głowy.
Bezpieczeństwo i synergia z innymi składnikami
Na podstawie badań in vitro oraz klinicznych można stwierdzić, że melatonina jako neurohormon jest w stanie stymulować wzrost ludzkich mieszków włosowych. Co więcej, leczenie miejscowe melatoniną może poprawić szybkość gojenia się ran i formowania blizn. Melatonina działa również synergistycznie z innymi składnikami takimi jak peptydy oraz klasyczne składniki anti-aging, np. witaminy C i E, co dodatkowo zwiększa ochronę i ujędrnienie skóry.
Podsumowanie
Melatonina wykazuje znaczący potencjał jako środek wspomagający wzrost włosów i poprawę ich struktury. Badania kliniczne i przedkliniczne potwierdzają, że melatonina może być skutecznym środkiem w leczeniu łysienia androgenowego i łysienia plackowatego, zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Jej miejscowe stosowanie jest bezpieczne i może przynieść wymierne korzyści w zakresie redukcji utraty włosów, poprawy ich gęstości oraz kondycji skóry głowy.
